Heb je ooit van Schokland gehoord? Dit was vroeger een eiland in de Zuiderzee en je kunt het gewoon bezoeken! In dit artikel vertel ik je meer over deze bijzondere plek.
Schokland: een klein stukje geschiedenis
Heb je ooit gehoord van het Nederlandse eiland Schokland? Waarschijnlijk niet, want het is sinds 1942 geen eiland meer. Een klein stukje geschiedenis:
Schokland lag in de Zuiderzee (een grote baai verbonden met de noordzee) en was lange tijd verbonden met het vasteland van Nederland door een smalle strook veengrond. Door verschillende stormen werd die strook land steeds kleiner en in 1450 was Schokland een eiland in de Zuiderzee. Er waren destijds vier terpen (aan de oostkant van het eiland waar mensen woonden.
Verdeeld
Rond 1660 werd Schokland verdeeld. De stad Amsterdam kocht namelijk het vissersdorpje Emmeloord aan de noordkant van Schokland (net als het nabijgelegen Urk). Hierdoor hoorde de noordkant van het eiland bij Amsterdam en de zuidkant bij Overijssel.
Niet alleen was Schokland verdeeld op het gebied van bestuur, maar ook qua religie. Het noorden van het eiland had een katholieke kerk en het zuiden van het eiland was Protestants.
Evacuatie
Het leven op het eiland was zwaar. De inkomsten via de visserij daalden, het eiland werd door de vele stormen steeds een stukje kleiner en stond regelmatig onder water. Het was ook de armste gemeente in Nederland, dus het rijk besloot dat er geen toekomst was voor het eiland.
In 1859 moesten alle 635 inwoners het eiland verlaten en de meeste van hen vertrokken noodgedwongen naar speciale wijken in Kampen en Urk. Alleen een paar mensen met een belangrijke baan mochten op het eiland blijven, zoals de vuurtorenwachter.
Het eiland is geen eiland meer
In 1918 werd de Zuiderzeewet aangenomen om o.a. de Afsluitdijk aan te leggen en de inpoldering van de Noordoostpolder. De inpoldering van de Noordoostpolder was in 1942 voltooid en toen was Schokland opeens geen eiland meer, maar lag op het vasteland. Emmeloord, de hoofdstad van de Noordoostpolder, is vernoemd naar het vissersdorpje op Schokland. Als je nu op de kaart (satteliet) kijkt, dan zie je duidelijk dat Schokland vroeger een eiland is geweest.
Museum Schokland
Ben je geïntrigeerd door dit unieke eiland in Nederland? Goed nieuws, want je kunt het heel makkelijk bezoeken! Een goede start van je bezoek aan Schokland is Museum Schokland. Dit ligt op Terp Middelbuurt in het midden van het eiland.
Bij binnenkomst krijg je een flyer met informatie en een looproute en het is leuk en handig om die op volgorde te lopen, want dan krijg je het hele geschiedenisverhaal van Schokland van A tot Z mee. Naast expositieruimtes met het verhaal van Schokland zijn er ook nog een paar overblijfselen te zien die op Schokland zijn achtergebleven. Dit zijn voornamelijk ondergrondse funderingen en kelders.
Ook zijn er rondom het museum diverse kunstwerken te vinden die gebaseerd zijn op de geschiedenis van deze bijzondere plek.
Het museum is goed bereikbaar met de auto vanaf de A6 (tussen Lelystad en Emmeloord) en de N50 (tussen Kampen en Emmeloord). Er gaat helaas geen openbaar vervoer naar Schokland.
Wil je meer informatie over het museum, openingstijden en prijzen? Kijk dan op de officiële website.
Bezoek Emmeloord
Helemaal in het noorden van Schokland kun je de plek bezoeken waar het dorpje Emmeloord was. Er is een reconstructie gemaakt van de haven, dus je kunt goed zien hoe het er vroeger uitzag. Heel bijzonder om dat te zien in de weilanden.
Ook het huis van de vuurtorenwachter (de laatste woonde hier tot 1940) is gerestaureerd en te bekijken. Naast het huis staat een kunstwerk, met daarop de meest voorkomende achternamen van de inwoners van Schokland.
Fiets of wandel een rondje Schokland
Wil je heel Schokland bekijken? Dan kan dat op de fiets of te voet. Een heel rondje Schokland is ongeveer 10 á 11 kilometer en goed te doen in een paar uurtjes. Onderweg kun je stoppen op de verschillende terpen en fiets je een stuk door het Schokkerbos (een klein stukje bos op het eiland, waar ook een bezoekerscentrum zit waar je meer leert over de natuur in de Noordoostpolder). De route wijst zich vanzelf, maar natuurlijk kun je bij Museum Schokland ook een plattegrond en meer informatie krijgen.
Schokland is een uniek stukje Nederland met een interessante geschiedenis. Wat mij betreft een must see als je meer wilt weten over de Nederlandse geschiedenis. Ben jij al eens op Schokland geweest?
Wil je meer leuke plekken in Nederland ontdekken?
Heb je zin om nog meer bijzondere plekken te ontdekken in Nederland? Deze boeken kunnen je daarbij helpen:
Verliefd op Nederland | De meest bijzondere plekken dicht bij huis
Ook op deze website kun je veel lezen over de mooiste plekken in Nederland. Lees deze artikelen voor meer inspiratie:
- Wat te doen in Giethoorn? Tips voor een dagje uit
- Stedentrip in Nederland: 12 leuke steden voor een weekendje weg
- Bezoek Nationaal Park Nieuw Land: tips & leuke dingen om te doen
Hoi, en wat leuk dat je deze disclaimer leest! Zoals je misschien begrijpt is het onderhouden van een website zoals deze niet gratis. Daarom zou ik het fijn vinden als je iets koopt of boekt via de links in dit artikel. Het kost jou helemaal niets extra en ik krijg een kleine commissie. Dank je wel! Klik hier voor meer informatie.
Als werelderfgoedreiziger ben ook ik hier uiteraard geweest. Maar waar ik doorgaans de reden van inschrijving wel kan begrijpen (ook als er op de locatie weinig spectaculairs te zien is) had ik bij deze site toch wel mijn twijfels. Ja, het was vroeger een eiland en nu niet meer, dat klopt, maar is dat nou echt zo bijzonder?
Wat mij betreft focust NL zich met zijn werelderfgoed sowieso teveel op “de strijd met het water”. Wellicht had het beter geweest als dit samen met de Beemster en Ir Woudagemaal was ingeschreven, dan vertel je tenminste nog een compleet verhaal. Op zichzelf zijn deze 3 sites namelijk niet zo bijzonder maar in combinatie met elkaar maken ze elkaar sterker/waardevoller.
Afijn, dat zijn alle ern maar mij 2 centen…
Ik kan me voorstellen dat je het wat tegen vond vallen, maar voor mij was het wel een openbaring. Ik ben zelf wel een beetje bekend met de “de strijd tegen het water”, maar niet in detail. En juist dit soort plekken zorgen voor een verhaal waardoor het meer gaat leven. Daarom denk ik dat dit juist een goede plek is voor veel Nederlanders om te bezoeken :)